جنگ های صلیبی و شوالیه های معبد

بنیان گذار جنگ های صلیبی پاپ اربن دوم بود. وی در سال ۱۰۹۵ میلادی شورای مجلس کلرمونت، مجلسی که از تمامی اصول و مبادی صلح طلبانه ی مسیحیت عدول کرده بود را به جنگ فرا خواند. هدف جنگ به دست آوردن سرزمین مقدس (بیت المقدس) از دست مسلمانان اعلام شد و به دنبال آن سپاه بزرگی از صلیبیان تشکیل شد. این ارتش از دها هزار تن از مردم عادی به همراه سربازان تشکیل شد. بسیاری از مورخان بر این اعتقادند که اربن دوم برای خنثی ساختن یک انقلاب داخلی که درصدد کنار گذاشتن وی از سمت پاپ بود، به این جنگ اقدام کرد تا این انقلاب داخلی را خنثی سازد. به هر حال استقبال بسیاری از شاهان اروپا، اشراف و شاهزادگان از درخواست اربن دوم تنها در چارچوب تحقق برخی اهداف مادی و سیاسی انجام گرفت. دونالد کوئلر، یکی از اساتید دانشگاه ایلینویز در این زمینه می نویسد: در آن زمان شوالیه های فرانسوی بیشتر به دنبال زمین بودند و تاجران ایتالیایی درصدد گسترش تجارت خود در بنادر خاورمیانه و بسیاری از مردم عادی شرکت کننده در این جنگ ها نیز تنها برای فرار از سختی های زندگی روزمره ی خود به سپاه صلیبی ها برای شرکت در این جنگ پیوستند. سربازان این ارتش حریص در راه خود به شرق بسیاری از مسلمانان و حتی یهودیان را به امید یافتن طلا و جواهرات به قتل رساندند. صلیبیان که گمان می بردند مردم مشرق زمین پیش از مرگ جواهرات و طلای خود را می بلعند تا با خود به آن دنیا ببرند، برای دست یابی به این جواهرات شکم قربانیان خود را می دریدند. سپاه مختلط صلیبیان پس از یک سفر طولانی و سخت و پس از غارت و قتل عام وسیع مسلمانان سرانجام در سال ۱۰۹۹ به بیت المقدس (اورشلیم) رسید. بیت المقدس پس از پنج هفته محاصره سقوط کرد و صلیبیان وارد آن شدند و مرتکب جنایت هایی در این شهر شدند که تاریخ کمتر به خود دیده است.

سپاه صلیبیان تنها طی دو روز ۴۰ هزار مسلمان را با وحشی گری به قتل رساند. برای آنکه به جنایت های وحشیانه ی این جنگ نگاهی داشته باشیم مروری به خاطرات یکی از سربازان صلیبی شرکت کننده در این جنگ به نام ریموند می اندازیم. وی در زمینه ی دستاوردهای این جنگ به خصوص تصرف بیت المقدس توسط سپاه صلیبیان به خود می بالد و این چنین یاداشت های خود را آغاز می کند: مناظر شگفت انگیزی بود، بعضی از مردان سر دشمنان را قطع می کردند، برخی دیگر دشمنان را که بر روی برج بودند، هدف تیر قرار می دادند و برخی دیگر را شکنجه می کردند و در آتش می انداختند. در کومه های شهر پشته هایی از سر و دست و پا دیده می شد به طوری که برای حرکت باید با احتیاط از میان اجساد انسان ها و اسب ها عبور می کردیم. اما این پیروزی ها در مقایسه با آنچه که در معبد سلیمان انجام می گرفت، قابل مقایسه نبود. در معبد سلیمان مردان صلیبی درحالی که خون به زانوها و افسار اسب هایشان رسیده بود، عبور کردند. اورشلیم توسط سپاه صلیبیان تصرف شد و به عنوان پایتخت آنها اعلام گردید.

گسترش قلمروی حکومت صلیبیان و حفظ این قلمروی تازه توسط آنها نیازمند سازماندهی و رهبری بود. صلیبیان برای آن که موقعیت خود را در خاورمیانه حفظ کنند، نیازمند ادامه ی این جنگ بودند بنابراین بنای ثبات خود در این منطقه را بر رهبری جنگ و ستیزهای تازه و گسترش دامنه ی این جنگ ها قرار دادند. برای تحقق این هدف گروه های نظامی ویژه ای از سوی سردمداران صلیبی تشکیل شد. افراد این گروه های نظامی ویژه از اروپا به فلسطین اعزام می شدند و در مکان هایی شبیه به صومعه مستقر می شدند. این افراد برای جنگ با مسلمانان آموزش نظامی می دیدند و بالاخره عامل بسیاری از کشتارهای مشرق زمین که به عنوان یک حربه ی دینی توسط بسیاری از اروپاییان استفاده می شد، از میان این گروه نظامی سر در برآورد. این گروه، گروهی جز شوالیه های معبد نبود.

شوالیه های معبد که نام دیگرشان "هم رزمان مسکین عیسی مسیح و معبد سلیمان" است در سال ۱۱۱۸ میلادی یعنی بیست سال پس از اشغال اورشلیم، توسط صلیبیان تاسیس شد. موسسان این طبقه دو شوالیه ی فرانسوی به نام هیودی پیتر و گادفری دو سنت امر بودند. این انجمن یا گروه در ابتدا با استقبال خیلی کمی برای عضویت افراد مواجه شد اما با مرور زمان بسیاری از افراد در این انجمن عضو شدند. اعضای این انجمن ابتدا در منطقه ی یک معبد ویران شده مستقر شدند و در همین محل بود که "قبه الصخره" توسط اعضای این انجمن ساخته شد. افراد این انجمن خود را به عنوان سربازان مسکین میان مردم مطرح ساختند اما طولی نکشید که این سربازان مسکین به ثروت هنگفتی دست یافتند. زائران مسیحی که از اروپا قصد فلسطین را می کردند کاملا توسط شوالیه های معبد اداره می شدند و در نتیجه این شوالیه ها توسط این زائران به ثروت بسیاری دست یافتند. نگهبانان مبعد یا شوالیه های معبد عامل اصلی حملات بعدی صلیبیان به مسلمانان هستند و بسیاری از کشت و کشتارهای جنگ های صلیبی در تاریخ به نام این گروه به ثبت رسیده است.

صلاح الدین ایوبی یکی از فرماندهان ارتش اسلام در جنگ های صلیبی سرانجام توانست این دایره ی ظلم و ستم را بشکند و در سال ۱۱۸۷ در جنگ هیتن سپاه صلیبیان را در هم شکند و بیت المقدس را از دست آنها برهاند. صلاح الدین ایوبی به رغم آن که بسیاری از مسیحیان را در طول جنگ های مختلف مورد عفو قرار داد اما به دلیل جنایت های متعددی که شوالیه های معبد در حق مسلمانان مرتکب شده بودند، آنها را محکوم به مرگ کرد. شوالیه های مبعد به رغم آنکه بیت المقدس را از دست داده و متحمل تلفات سنگین شده بودند و نیز با خطر کاهش روز افزون مسیحیان در فلسطین مواجه بودند، به گونه های مختلف ادامه ی حیات دادند و به مرور زمان در اروپا به قدرت دست یافتند و پس از اروپا در بسیاری از دیگر کشورها نفوذ کردند و حتی بخشی از حکومت ها را نیز در دست گرفتند.

قدرت گرفتن مجدد شوالیه های معبد و به دست گرفتن قدرت های سیاسی در اروپا از سوی اعضای این گروه پادشاهان اروپا را نگران کرد و از سوی دیگر معتقدات شوالیه ها رهبران روحانی کلیساها را نیز آشفته ساخته بود به طوری که شوالیه های معبد تعالیم دینی و آداب دینی خاصی را به طور مخفیانه ترویج می کردند. بالاخره در سال ۱۳۰۷ فیلیپ لوبل، پادشاه فرانسه مصمم برای نابودی شوالیه ها شد و دستور دستگیری بسیاری از اعضای این گروه را صادر کرد. به رغم آن که بخشی از اعضای گروه شوالیه های معبد توانستند از این حکم های اعدام جان سالم به در برند و فرار کنند اما بسیاری از آن ها پس از یک دوره ی محاکمه به اعدام محکوم شدند. بسیاری از اعضای این گروه در بازجویی های انجام شده اعتراف کردند که بر خلاف آنچه که نشان می دادند تعهد اخلاقی به دین مسیحیت نداشتند و بعضا در نشست های خود به عیسی مسیح (ع) توهین می کردند. به دنبال این سلسله دستگیرهای رهبران شوالیه ها، بسیاری از آنها اعدام شدند از جمله ژاک دو مالی، سر کرده ی بزرگ گروه شوالیه های معبد در سال ۱۳۱۴ میلادی به دستور کلیسا و پادشاه اعدام شد. به رغم آنکه محاکمه ی شوالیه ها به پایان رسید و دیگر این فرقه وجود خارجی نداشت اما بازماندگان این فرقه همچنان برای ادامه ی حیات جنگیدند و بالاخره در همان سال یعنی ۱۳۰۷ برخی از افراد این گروه به صورت مخفیانه راهی اسکاتلند شدند. اسکاتلند تنها کشور اروپایی بود که کلیسای کاتولیک را به رسمیت نمی شناخت. این افراد تحت حمایت رابوت بروس، پادشاه اسکاتلند توانستند بار دیگر تشکیلات خود را احیا کنند. شوالیه های معبد برای ادامه ی حیات سیاسی و دینی خود به راه های متعددی متوسل شدند. افراد این فرقه سرانجام توانستند در مهم ترین منطقه ی جزایر بریتانیا در قرون وسطی معروف به لژ وال بیلدرز نفوذ کنند و پس از اندکی کنترل کامل این منطقه ی استراتژیک را به دست گیرند. این لژ در اوایل عصر مدرن نام خود را به لژ فراماسون تغییر داد. در واقع لژ اسکاتلند قدیمی ترین شاخه ی فراماسونری محسوب می شود و تاریخ این لژ به اوایل قرن چهاردهم زمانی که شوالیه های معبد به اسکاتلند پناه بردند، باز می گردد.

القابی که به افراد عالی رتبه ی این لژ داده می شد، قرن ها پیش به شوالیه های معبد داده می شد. این عناوین تا به امروز به کار می رود. به طور کلی شوالیه های معبد ناپدید نشده و هنوز فلسفه، عقاید و تشریفاتشان در لباس مبدل فرامانسونری پابرجاست. شواهد بی شمار تاریخی این موضوع را تایید می کند و امروز شمار وسیعی از تاریخ دانان و و تاریخ نویسان غربی چه فراماسونری و چه غیر فراماسونری این امر را پذیرفته اند. واقعیت آن است که بسیاری از مورخان غربی و اسلامی معتقدند این گروه که به عنوان حربه ی دینی در روشن کردن آتش جنگ های صلیبی نقش داشتند تا به امروز فرهنگ و مذهب خاص شان را که بر گرفته از تمدن ها و تعلیمات دینی مختلف است در بروز بسیاری از اختلافات میان جهان مسیحیت و اسلام تاثیر گذارند. برغم آنکه مکتب شوالیه های معبد به عنوان یک مکتب پایان یافته محسوب می شود اما هنوز هم تعلیمات این گروه تا به امروز در نزد بسیاری از اصول گرایان مسیحی محفوظ باقی مانده است و بسیاری از این سیاستمداران اصول گرا و محافظه کار غربی به بحران های کنونی غرب و خاورمیانه یا مشرق زمین با دید یک جنگ صلیبی نگاه می کنند و این بحران ها را در چارچوب این دیدگاه تعریف می کنند.

منابع:

پایگاه اینترنتی تاریخ الاسلام؛

پایگاه اینترنتی المحقق؛

روزنامه ی النور چاپ یمن.